अतिथी कट्टा

आदल्या दिवशीचा आमचा सारा आनंद, उसाह मावळला होता. माझ्याबरोबर यायचं असल्यामुळे आईचे १०० रु. बुडणार होते – एकूण गोळाबेरीज एकच होणार होती. तरीही आम्ही ते स्वीकारलं, कारण दुसरा मार्गच नव्हता. थोड्याच दिवसात, ‘आलिया भोगासी’ ह्या माझ्या पहिल्यावहिल्या चित्रपटाचं शूटिंग सुरु झालं ! जयश्री गडकर नायिका आणि मी तिची मैत्रीण. हा चित्रपट `उसना नवरा` ह्या नाटकावरून घेतला होता – सेटवर मला पाहिल्यावर जयश्री धर्माधिकारींना म्हणाली, ‘तुम्हांला दुसरी कोणी मुलगी मिळाली नाही का?’ ते ऐकून मन आणखी नर्व्हस झाले.
जयश्री चांगली गुबगुबीत होती. मेकअप केला की छान दिसायची. तिचा मेकअप लालसर आणि माझा नेहमी पांढरा असायचा. एक दिवस मी मेकअपमन तात्या कानडे आणि राम टिपणीस ह्यांना म्हटलं, `“तुम्ही माझा मेकअप पांढरा का करता ? जयश्रीसारखा लाल का करत नाही ?` ”ते हसून म्हणाले, `“बेबी, अग जयश्रीचा चेहरा गोबरा आहे आणि तुझे गाल आत आले आहेत – पांढऱ्या मेकअपमुळे तुझा चेहरा भरलेला दिसेल,”` तो ब्लॅक अंड व्हाईटचा जमाना होता- मला मात्र त्यावेळी त्याचं म्हणणं पटलं नाही.
सेटवर मला नीट काही जमतच नव्हतं ! सगळे तेव्हा माझी तर उडवायचे- पण मी कसं ऑक्टिंग करायला पाहिजे ते मात्र कुणी सांगत नव्हतं ! एकदा काय झालं, एक सीन होता- वधुवरसूचक मंडळाचा. रणजीत बुधकर मंडळाचे चालक होते- शंभूराव- मी व जयश्री तिथे जातो उसना नवरा मागायला. ते म्हणतात ५ रु. अडव्हान्स द्यावा लागेल ! ह्या सीनच्या रिहर्सलच्या वेळी माझ्या हातात पर्स उघडून पैसे दिल्याचा अभिनय करत होते. टेकच्या वेळी हातात पर्स असूनही मी पर्स उघडलीच नाही. नुसता उघडण्याचा व पैसे काढण्याचा अभिनय केला- शॉर्ट कट झाला- सगळेच कुचेष्टेने हसायला लागले. मला मात्र रडू यायला लागलं. वाटलं निघून जावं, ही लाईन आपली नाही, पण कोपऱ्यात खुर्चीवर बसलेल्या आईला बघून मनात निग्रह केला की नाही, आता इथून परत फिरणे नाही. आलेच आहे या लाईनमध्ये तर काहीतरी करूनच दाखवीन. ह्या चित्रपटात मात्र मी काहीच करून दाखवू शकले नाही हे वेगळं ! कसंतरी काम उरकलं इतकंच !
ह्याच शूटिंगमध्ये एकदा गंमतच झाली. एका सीनमध्ये मी माझ्या भावाला उसना नवरा बनवून जयश्रीकडे घेऊन येते. माझा भाऊ झाले होते रमेश देव ! सेटवर सोफा होता- मी व रमेश उभे होतो. कॅमेरामन प्रतापसिंहानी मला सांगितलं, रमेश देव तुमच्याजवळ आल्यावर मी ताबडतोब त्यांच्या क्लोजअपला येणार आहे, तेव्हा तुम्ही हळूच बाजूला व्हा ! झालं, रमेश जवळ येतात न येतात तोच मी उडी मारून बाजूला झाले. शॉट कट झाला. रमेश म्हणाले, `“अहो नलिनीबाई मी काही तुम्हांला खाणार नाही. तुम्ही सावकाश बाजूला व्हा !` आज हे आठवलं तरी हसू येतं !
चित्रपट पूर्ण होईपर्यंत रमेशबद्दलची माझी भीती कमी झाली. हा माणूस चांगला आहे, बोलायला हरकत नाही असं वाटल्याने मी थोडी मोकळी झाले. चित्रपट पूर्ण झाल्यावर नाव बदलायचा कार्यक्रम झाला. कारण नलिनी जयवंत तेव्हा चित्रसृष्टीत असल्याने आता दुसरे नाव काय ठेवायचं हा प्रश्न पडला.
पूर्वी एका ज्योतिषाने, ‘तुम्ही ‘स’ वरून नाव ठेवा, तुम्हांला लकी आहे”,` असं सांगितलं होतं ! ५६-५७च्या आसपास ‘नूतन’ ह्या अभिनेत्रीचा `सीमा` हा चित्रपट खूप गाजला होता. माझा भाऊ म्हणाला, ’तू सीमा नाव ठेव !’ अशा तह्रेने माझं दुसर्यांदा बारस झालं आणि `सीमा` नाव ठेवलं गेलं !
त्याकाळी प्रत्येक चित्रपटाचा प्रीमियर शो खूप थाटात व्हायचा ! माझा हा पहिला चित्रपट ‘मॅजेस्टिक’मध्ये प्रदर्शित झाला. माझे फोटो पोस्टरवर लागले. आईला खूप कौतुक वाटले. ती मला म्हणाली, ‘तुझा जन्म ह्या थिएटरच्या बरोबर समोर असलेल्या डॉ.पागनिसांच्या हॉस्पिटलमध्ये झाला. तिथे खिडकीजवळची कॉट माझी होती. वेळ जाण्यासाठी मी थिएटरवर लागलेली पोस्टर्स पहात बसायची ! तेव्हा माहित तरी होतं का, की कुशीतल्या नवीन जन्मलेल्या आपल्या मुलीची पोस्टर्स अशीच इथे पाहायला मिळतील म्हणून. विधिलिखित काही औरच असतं. ते कधीच टाळता येत नाही.’
नंतर गिरगावतल्या मॉडर्न स्टोअर्समध्ये, जिथे माझ्या आईबरोबर काम करणाऱ्या सुर्वेबाईचं खातं होतं, तिथे मी गेले आणि त्यांच्या खात्यावर उधार चंदेरी साडी घेतली. प्रीमिअरला जाताना नेसण्यासाठी ! बिल्डींगमधल्या कामतबाईनी स्वतःचा नेकलेस आणून दिला. नटूनथटून मग सगळेच निघाले. माझ्या घरापासून थिएटर म्हणजे दोन मिनिटांचा रस्ता म्हणून चालतच गेलो. थिएटरवर खूप गर्दी होती. गर्दीतून कुणीतरी बोललं, `“टॅक्सीसाठी पैसे नाहीत वाटतं.` मला शरमल्यासारखं झालं !
‘आलिया भोगासी’ हा चित्रपट बरा चालला ! या चित्रपटाच्या वेळची आणखी एक आठवण सांगायची म्हणजे एकदा एका सीनच्या शूटिंगमध्ये मी शिफॉनची साडी नेसले होते. फिल्मिस्तानच्या दुसऱ्या हिंदी चित्रपटात वापरलेली ती कामिनी कौशलची कंटीन्यूटीची साडी होती. शॉट असा होता की मी व रमेश सोफ्यावर बसलेले असतो आणि मी एकदम उठून उभी रहाते. शॉटच्या वेळी रमेशच्या बुटाचा पाय माझ्या साडीवर होता. मी झटक्यात उभी राहिल्यावर साडी फाटली ! झालं, ड्रेसमननी आरडाओरडा सुरु केली, `“कामिनीबाईंची कंटीन्यूटीची साडी, आता जालनसाहेब आम्हाला ओरडतील.`” मी तर घाबरूनच गेले. दुसराच दिवशी पगार मिळणार होता. मी पगार घ्यायला गेले तेव्हा १२५ रू. माझ्या हातावार ठेवले गेले. मी म्हटलं, ‘हे काय ?’ तर कॅशियर शिबन म्हणाले, ‘जालनसाहेबांना विचारा”` – मी तडक त्यांच्या ऑफिसमध्ये जाऊन विचारलं ! ‘साडी फाटली त्याचे पैसे कापून घेतले’, असे जालनसाहेबांनी सांगितले. मला संताप आला आणि रडूही यायला लागलं. पण लगेच डोक्यात एक कल्पना येऊन मी म्हटलं, ‘माझ्या साडीवर रमेश देवांचा पाय होता म्हणून साडी फाटली. तेव्हा अर्धी रक्कम त्यांच्याकडूनही कापून घ्या.` अर्थात रमेशनी जालनसाहेबांना घोळात घेऊन आपले पैसे कापू दिले नाहीत हे वेगळं !
(सौजन्य – श्रीविद्या प्रकाशन, पुणे)